ATM રોકડ ઉપાડ: આજે કોઈ પણ પૈસા ઉપાડવા બેંકમાં જતું નથી, વધારે બધા એટીએમમાંથી જ પૈસા ઉપાડતા હોય છે. જો કે, એટીએમમાંથી પૈસા ઉપાડવા એકદમ સરળ છે. પરંતુ ટેક્નોલોજીના ઉપયોગથી સાયબર ક્રાઈમના કેસોમાં પણ વધારો થયો છે. આજના સમયમાં સાયબર ક્રાઈમના વધતા જતા કિસ્સાઓને કારણે ઓનલાઈન ટ્રાન્ઝેક્શન કરવું અને એટીએમમાંથી પૈસા ઉપાડવા બંને સુરક્ષિત નથી. સાયબર ઠગ એટલા હોંશિયાર છે કે તેઓ તમને એક જ ક્ષણમાં લાખોનું નુકસાન કરી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં જો તમે એટીએમમાંથી પૈસા ઉપાડો છો તો સાવધાન રહો.
ATM ક્લોનિંગ શું છે? (What is ATM Cloning in Gujarati)
જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે આજના ATMમાં કાર્ડ ક્લોનિંગનો સૌથી વધુ ખતરો છે. આ રીતે તમારી માહિતી સરળતાથી ચોરી થઈ જાય છે અને તમારું એકાઉન્ટ પળવારમાં ખાલી થઈ શકે છે. ચાલો સમજીએ કે તમારી માહિતી કેવી રીતે ચોરાઈ?
એટીએમ ફ્રોડ કયા કયા પ્રકારો થી કરવામાં આવે છે? (Different types of ATM Frauds)
કાર્ડ શિમિંગ (Card Shimming):
આ કાર્ડની ચિપમાંથી ડેટા મેળવવા માટે ATM મશીન પર વિદેશી ઉપકરણ, જેને શિમિંગ ઉપકરણ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, ઇન્સ્ટોલ કરીને કરવામાં આવે છે. તે મેગ્નેટિક સ્ટ્રીપ સમકક્ષ ડેટા કેપ્ચર કરી શકે છે.
કાર્ડ સ્કિમિંગ (Card Skimming):
.jpg "Card Skimming")
આમાં કાર્ડની સંપૂર્ણ નકલ કરવા માટે કાર્ડનો ઇલેક્ટ્રોનિક ડેટા ચોરી કરવાનો સમાવેશ થાય છે. ગ્રાહક જ્યાં સુધી તેમની જાણ વગર તેમના ખાતામાંથી પૈસા ઉપાડી ન જાય ત્યાં સુધી તેને ખ્યાલ નહીં આવે.
કાર્ડ ટ્રેપિંગ (Card Trapping):
આમાં એટીએમમાં ઉપકરણ ઇન્સ્ટોલ કરીને એટીએમ કાર્ડની ચોરી કરવાનો સમાવેશ થાય છે. કાર્ડ કેશ ડિસ્પેન્સરમાં ફસાઈ જાય છે. જ્યારે તમે તમારું કાર્ડ કાઢવા માટે મદદ મેળવવા ATMમાંથી બહાર નીકળો છો, ત્યારે છેતરપિંડી કરનાર અંદર પ્રવેશ કરશે.
કીબોર્ડનું જામિંગ (Keyboard Jamming):
છેતરપિંડી કરનાર એટીએમ મશીન કીબોર્ડ પરના મહત્વપૂર્ણ બટનો જેમ કે કેન્સલ અને એન્ટર બટનોને જામ કરશે જેથી કરીને વ્યવહાર નિષ્ફળ જાય અને ગ્રાહક મદદ મેળવવા માટે એટીએમ છોડી શકે. ત્યારપછી ગુનેગાર એટીએમમાં પ્રવેશ કરે છે જેથી મશીનમાંથી તરત જ પૈસા ઉપાડવામાં આવે કારણ કે વિગતો પહેલેથી જ દાખલ કરવામાં આવી છે.
ફિશિંગ (Phishing): કાર્ડ ક્લોનિંગ અથવા ફિશિંગ સ્કેમર્સ એવા તમામ લોકોને લક્ષ્ય બનાવે છે જેઓ મૂર્ખ બને છે, જેઓ નાણાકીય વ્યવહારોમાં સાવચેત નથી, મોટાભાગે વૃદ્ધ લોકો અને સ્ત્રીઓ.
આ પણ વાંચો :
આ રીતે સાયબર ચોરો તમારો ડેટા ચોરી કરે છે:
ખરેખર, આ સાયબર ઠગ એટલે કે હેકર્સ એટીએમ મશીનમાં જ્યાં કાર્ડ નાખવામાં આવે છે તે સ્લોટમાંથી ગ્રાહકની બેંકિંગ વિગતોની ચોરી કરે છે. આ સાયબર ઠગ્સ એટીએમ મશીનના કાર્ડ સ્લોટમાં આવા મશીન મૂકે છે, જે તમારું એટીએમ કાર્ડ સ્કેન કરે છે અને તેની તમામ માહિતી લઈ લે છે. તમને ખબર પણ નહીં પડે અને તમારા કાર્ડની તમામ વિગતો આ મશીનમાં સેવ કરવામાં આવી છે. આ પછી, આ સાયબર ઠગ્સ બ્લૂટૂથ અથવા અન્ય કોઈપણ વાયરલેસ ઉપકરણની મદદથી ડેટાની ચોરી કરે છે.
એટીએમ છેતરપિંડી સામે કેવી રીતે સાવચેત રહેવું?
હવે હેકર્સ ભલે ગમે તેટલા હોંશિયાર હોય, પરંતુ જો તમે સતર્ક રહેશો તો તમારા પૈસા સુરક્ષિત રહેશે. કારણ કે જો આ હેકર્સ પાસે તમારા એટીએમ કાર્ડનો પિન નંબર નથી, તો તેઓ તમારા ડેબિટ કાર્ડની સંપૂર્ણ ઍક્સેસ મેળવી શકશે નહીં. જો કે હેકર્સ આ માટે એક પદ્ધતિ પણ અપનાવે છે. તેઓ કેમેરા વડે તમારો PIN નંબર ટ્રેક કરે છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમે હવે પીન મૂકો છો, તો પછી તેને બીજા હાથથી ઢાંકી દો.
અથવા જો તમને ATM માંથી પૈસા ઉપાડવા માં પ્રોબ્લેમ આવતો હોય તો હેકર્સ તમારી મદદ કરવાને બદલે તમારું ATM કાર્ડ કોપી કરી લે છે અથવા ATM કાર્ડ બદલાવી નાખે છે. અને તે છૂપી રીતે તમે PIN નાખો છો તે પણ જોઈ લઈ છે.
- લોકો ના હોય તેવા પ્રદેશોમાં ATM નો ઉપયોગ કરવાનું ટાળો.
- જો તમને એટીએમની અંદરની કોઈપણ ગતિવિધિ અંગે શંકા હોય, તો પછી છોડી દો અથવા ફરિયાદ કરો.
- કાર્ડ રીડર તપાસો અને જુઓ કે તેની સાથે કોઈ સ્કિમર જોડાયેલ છે કે નહીં.
- ATMમાં છુપાયેલા કેમેરા માટે જુઓ.
- જો તમે એટીએમની આસપાસ લોકોને લટાર મારતા જુઓ છો, તો ત્યાંથી પૈસા ન ઉપાડવામાં જ સારું રહેશે.
પૈસા ઉપાડતા પહેલા એટીએમ ચોક્કસપણે તપાસો:
- હવે ATM પર જાઓ, સૌથી પહેલા ATM મશીનનો કાર્ડ સ્લોટ ચેક કરો.
- જો ATM કાર્ડ સ્લોટ સાથે ચેડા કરવામાં આવ્યા હોય અથવા સ્લોટ ઢીલો લાગે તો તેનો ઉપયોગ કરશો નહીં.
- એટીએમ મશીનના કાર્ડ સ્લોટમાં કાર્ડ નાખતી વખતે તેમાં ગ્રીન લાઈટ પર નજર રાખો.
- જો અહીંના સ્લોટમાં ગ્રીન લાઇટ ચાલુ હોય તો તમારું ATM સુરક્ષિત છે.
- પરંતુ જો તેમાં લાલ કે અન્ય કોઈ લાઈટ હોય તો કોઈપણ સંજોગોમાં એટીએમનો ઉપયોગ કરશો નહીં.
જો તમને સ્કિમ કરવામાં આવે તો તમારે શું કરવું?
જો તમને લાગે કે તમને સ્કિમ કરવામાં આવ્યા છે, તો તમારે તાત્કાલિક તમારા બેંક કસ્ટમર કેર કેન્દ્રનો સંપર્ક કરવાની જરૂર છે. એકવાર તમે ગુનાની જાણ કરો, પછી બેંક તેની તપાસ કરશે અને તમારી ચોક્કસ પરિસ્થિતિ અનુસાર તમારું કાર્ડ બદલશે. વધુમાં, આરબીઆઈએ જણાવ્યું છે કે જો કોઈ તૃતીય પક્ષે અનધિકૃત વ્યવહાર કર્યો હોય તો ગ્રાહકની જવાબદારી શૂન્ય છે. કારણ કે બેંક કે ગ્રાહકની ભૂલ નથી. જો કે, આને લગતા કેટલાક નિયમો અને શરતો છે. બેંક એક્ઝિક્યુટિવ તમને પ્રક્રિયા સમજાવશે.
આ પણ વાંચો :
ખૂબ સરસ માહિતી શેર કરો છો આવી જ એક વેબસાઈટ છે જે રિફર કરજો http://www.dailyfayda.com👌👌